Looking for the legacy site? Click here
Crassulacean asit metabolizması: CAM da denir. Su kaybını azaltmak için sıcak ve kuru iklimlerde yaşayan bitkilerin kullandığı özel bir fotosentez sürecidir.
Fotosentez: ışık enerjisini kimyasal enerjiye çeviren reaksiyonlar zincirinin bir grubudur. Ayrıca fotosentez enerji bakımından zengin karbonhidratlardan nişasta üretir. Fotosentez, bir bitki hücresinin kloroplastında gerçekleşir.
Kalvin döngüsü: fotosentezde karbondioksitin basit şekere dönüştürüldüğü süreçtir.
Karbondioksit: bir karbon atomu ve iki oksijen atomundan oluşan bir kimyasal (gaz) bileşiktir.
Stoma: bitki yapraklarında bulunan küçük deliklerdir.
Barrel cactus
Kaktüsler geceleri karbondioksit emer ve depolar.Ardından ışığa bağımlı reaksiyonları gerçekleştirebilmek için gündüz vaktini bekler. Görsel: Dgustafson.

Bir gün içinde ne kadar suya ihtiyacınız olduğunu hiç düşündünüz mü? Veya bir bahçedeki bitkiler ne kadar suya ihtiyaç duyar? Çoğu insan sağlıklı olmak için günde en az yarım galon (1,8 lt) su içmek zorundadır. Bu, haftada aşağı yukarı 4 galon su eder. Bazı bitkiler ise bundan daha fazlasına ihtiyaç duyar. İnsanlar ve yediğimiz birçok meyve ve sebzeler dahil birçok bitki, her gün bol bol suya ihtiyaç duyar. Su olmadan ayların geçmesi imkansızdır.

Bununla birlikte, bazı bitkiler sadece bunu yapmaya adapte olmuşlardır. Örneğin; bazı kaktüsler yağmur olmadan hayatta kalabilirler. Dünyadaki birçok çölde, sıcak ve kuru şartlarda gelişirler.

Kaktüs nedir?

Saguaro cactus
Saguaro; uzun, kuru, sıcak yaz mevsimlerinde hayatta kalmaya iyi bir şekilde  adapte olmuştur. Görsel: Miwasatoshi.

Kaktüsler bir çeşit etli bitkidir (sukulent bitki). Bu etli bitkiler, bol su depolayan sünger benzeri bir iç mekana sahiptir. Ayrıca bitkinin dışını kaplayan çok kalın bir balmumu epidermisi vardır. Epidermis iki kelimeden oluşur: “epi” örtme ve “dermis” deri anlamına gelir.

Sukulentler genellikle ağaç gibi normal yapraklara sahip değildir. Bunun yerine, kaktüs üzerindeki dikenler kaktüslerin yapraklarıdır.Fotosentez yapan ağaçların yapraklarından farklı olarak dikenler hayvanlardan korunmak için sert ve keskin hale gelmiştir. Kaktüslerde fotosentez epidermiste olur bu yüzden tüm bitki yeşil görünür.

Susuz yaşam

Çölde yağmur yağdığında, kaktüsler köklerinden fazla miktarda su alırlar. Bir kaktüsün içi sünger gibidir bu yüzden içinde bir ton su tutabilir. Bununla birlikte bazı saguaro kaktüsleri 2.000 pound (907 kg) su tutabilir. Kaktüsler bu suyla yağmursuz, kuru dönemlerde hayatta kalabilmektedir.

Kaktüsler su almadan aylarca yaşarlar, çünkü fotosentez yapmak için çok az suya ihtiyaç duyarlar. Bitkiler özellikle sıcak ve kuru olan çöllerde, karbondioksit almak için stomalarını açtıklarında çok fazla su kaybederler. Kaktüsler sadece geceleri stomalarını açarlar ve  daha az su kaybederler. Gece hava kuru değil ve daha serindir. Bu da bitkiden daha az suyun buharlaşacağı anlamına gelir.

Plant leaf close-up
Çoğu karbondioksit, hücreler tarafından korunan küçük delikler olan stoma yoluyla bitkilere girer. Çoğu stoma bitkilerin yapraklarında bulunur. Daha fazla ayrıntı için resme tıklayın.

Gece solunumu

Kaktüsler ihtiyaç duydukları karbondioksiti gece alsalar da fotosentez için hala güneş ışığına ihtiyaç duyarlar. Kaktüsler gece boyunca aldıkları karbondioksiti hücrelerinde malik asit olarak adlandırılan bir kimyasal olarak depolarlar.

CAM day night cycle
CAM bitkilerinde, karbondioksit sadece stoma açıldığında geceleri alınır. Daha fazla ayrıntı için resme tıklayın.

Gündüzleri malik asit tekrar karbondioksite dönüştürülür. Güneş ışık saçtığında, ışık reaksiyonları Kalvin döngüsü için enerji üretebilir ve karbondioksit şekere dönüştürülebilir. Fotosentezin bu türü, gece boyunca karbondioksitin bir asit olarak depolanmasından dolayı Crassulacean Asit Metabolizması olarak bilinir.

Biyologlar bitkilerde fotosentez üzerine çalışmaya devam ettikçe, kaktüsler dışında birçok bitkinin de CAM kullandığını öğrendiler. Örneğin bazı bitkiler CAM’ı açıp kapatabilir. Bazı sucul bitkiler bile CAM fotosentezini kullanır. CAM bitkileri dünya çapında bulunur ve ya su ya karbondioksit kısa süreli tedarik edildiğinde bitkilerin çevrelerine önemli derecede uyum sağladığını gösterir.


Images via Wikimedia Commons. Ice plant image by Frank Vincentz. 
Leaf cross-section and Light / Dark cycle by Sabine Deviche.

Hakkında devamını oku: Güneş ışığı üzerine
Genellikle “Soyadı, Adı” olan stil biçimlerini karşılamak için yazarın adını düzenlemeniz gerekebilir
https://askabiologist.asu.edu/CAM-bitkileri

Bibliyografik detaylar:

  • Makale: CAM bitkileri
  • Yazar: Dr. Biology
  • Yayımcı: Arizona State University School of Life Sciences Ask A Biologist
  • Web sitesi adı: ASU - Ask A Biologist
  • Yayınlanma tarihi: 19 Nov, 2018
  • Erişilen tarih:
  • Bağlantı: https://askabiologist.asu.edu/CAM-bitkileri

APA Style

Dr. Biology. (Mon, 11/19/2018 - 10:41). CAM bitkileri. ASU - Ask A Biologist. Retrieved from https://askabiologist.asu.edu/CAM-bitkileri

American Psychological Association. For more info, see http://owl.english.purdue.edu/owl/resource/560/10/

Chicago Manual of Style

Dr. Biology. "CAM bitkileri". ASU - Ask A Biologist. 19 Nov 2018. https://askabiologist.asu.edu/CAM-bitkileri

MLA 2017 Style

Dr. Biology. "CAM bitkileri". ASU - Ask A Biologist. 19 Nov 2018. ASU - Ask A Biologist, Web. https://askabiologist.asu.edu/CAM-bitkileri

Modern Language Association, 7th Ed. For more info, see http://owl.english.purdue.edu/owl/resource/747/08/
Fakültatif crassulacean asit metabolizması

Be Part of
Ask A Biologist

By volunteering, or simply sending us feedback on the site. Scientists, teachers, writers, illustrators, and translators are all important to the program. If you are interested in helping with the website we have a Volunteers page to get the process started.

Donate icon  Contribute

Share